Khu vực miền Nam, từ Khánh Hòa đến Cà Mau, hiện có 21 công ty xổ số kiến thiết (XSKT) truyền thống với tỉ lệ tiêu thụ vé số ấn tượng, đạt trên 99%, trong đó 13 công ty đạt 100%. Mỗi ngày từ Chủ nhật đến thứ Sáu, có 3 công ty XSKT mở thưởng, riêng thứ Bảy có 4 công ty. Mỗi tỉnh được phát hành 1 kỳ/tuần, trừ Công ty XSKT TP.HCM được phát hành 2 kỳ/tuần (thứ Hai và thứ Bảy).
Tuy nhiên, sau chủ trương hợp nhất các tỉnh miền Nam, đặc biệt tại Đồng bằng sông Cửu Long, nhiều câu hỏi được đặt ra: Liệu các công ty XSKT có hợp nhất theo đơn vị hành chính mới hay giữ nguyên số kỳ phát hành và mở thưởng? Đến ngày 21-4-2025, lãnh đạo một công ty XSKT miền Tây cho biết Bộ Tài chính vẫn chưa có hướng dẫn cụ thể, khiến các công ty rơi vào trạng thái chờ đợi.
Đề Xuất Giữ Nguyên Các Công Ty XSKT
Nhiều ý kiến từ đại lý vé số và người dân cho rằng nên giữ nguyên các công ty XSKT và số kỳ phát hành để đảm bảo nguồn thu ngân sách và duy trì thói quen tiêu thụ vé số. Một số lý do chính bao gồm:
- Nguồn Thu Ngân Sách Quan Trọng: Các công ty XSKT miền Tây đóng góp lớn vào ngân sách địa phương, có nơi chiếm gần 40% tổng thu ngân sách năm 2024. Nguồn thu này được đầu tư vào giáo dục, y tế và các công trình công cộng.
- Thị Trường Vé Số Ổn Định: Vé số truyền thống miền Nam có sức tiêu thụ mạnh, thậm chí không đủ bán. Giảm kỳ phát hành có thể ảnh hưởng đến doanh thu và đời sống của người bán vé số dạo.
- Tình Cảm Địa Phương: Người dân như chị Tám Lan (Sóc Trăng) mua vé số không chỉ để cầu may mà còn để ủng hộ quê hương. Nếu công ty XSKT địa phương bị sáp nhập, họ có thể mất động lực mua vé.
- Một đại lý vé số tại Sóc Trăng đề xuất: Chỉ cần bỏ chữ “tỉnh” trong tên công ty (ví dụ: Công ty XSKT Sóc Trăng thay vì Công ty XSKT tỉnh Sóc Trăng) và giữ nguyên hoạt động độc lập, trực thuộc UBND TP Cần Thơ hoặc đơn vị hành chính mới.
Thách Thức Nếu Hợp Nhất Kỳ Phát Hành
Nếu hợp nhất các công ty XSKT theo đơn vị hành chính mới, một số vấn đề có thể phát sinh:
- Bất Bình Đẳng Trong Kỳ Phát Hành: Ví dụ, TP Cần Thơ (sáp nhập Sóc Trăng và Hậu Giang) có thể phát hành 3 kỳ/tuần, trong khi các tỉnh khác chỉ được 1-2 kỳ/tuần.
- Ảnh Hưởng Đến Người Bán Vé Số Dạo: Giảm kỳ phát hành đồng nghĩa với việc giảm cơ hội bán vé, ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của người bán dạo, vốn đang phụ thuộc lớn vào vé số để trang trải cuộc sống.
- Nguy Cơ Giảm Nguồn Thu: Một cán bộ XSKT miền Tây cảnh báo rằng việc giảm kỳ phát hành có thể khiến các công ty không đạt kế hoạch doanh thu và nộp ngân sách đã đề ra.
Nhu Cầu Tiêu Thụ Vé Số Tăng Cao
Theo ông N. (chủ đại lý vé số tại Hậu Giang), từ ngày 1-6-2025, mỗi công ty XSKT miền Nam sẽ tăng doanh số phát hành lên 140 tỉ đồng/kỳ, tương đương 14 triệu vé/kỳ. Điều này không gây áp lực cho đại lý mà còn được người bán dạo hoan nghênh vì có thêm vé để bán. Hiện nay, nhu cầu bán vé số tăng mạnh do:
Người thất nghiệp chuyển sang bán vé số.
Cán bộ, công chức và người về hưu cũng bán vé số để kiếm thêm thu nhập.
Một chủ đại lý tại TP Cà Mau cho biết: “Vé số bán đắt hơn cả tôm tươi. Người mua không chỉ mua vài tờ mà mua cả lốc!” Điều này cho thấy sức hút của vé số truyền thống vẫn rất lớn, đặc biệt trong mùa nắng.
Mong Muốn Từ Người Bán Vé Số Dạo
Ông Quách Văn Tiến (bán vé số dạo tại TP Cà Mau) bày tỏ mong muốn các công ty XSKT sau hợp nhất cần quan tâm hơn đến người bán vé số dạo, bao gồm:
- Tăng hoa hồng: Hiện hoa hồng thấp, không đủ bù đắp chi phí sinh hoạt.
- Hỗ trợ bảo hiểm y tế: Nhiều người bán vé số dạo không có điều kiện mua bảo hiểm, gặp khó khăn khi ốm đau.
- Chính sách trả vé ế: Một số nơi vẫn áp dụng quy định không cho trả vé ế, gây áp lực cho người bán.
Kế Hoạch Trong Tương Lai
Ngày 24-4-2025, Hội đồng XSKT khu vực miền Nam sẽ họp để thảo luận về việc tổ chức phát hành và mở thưởng sau hợp nhất tỉnh. Trong khi đó, lãnh đạo Sở Tài chính Hậu Giang cho biết vẫn đang chờ hướng dẫn từ Bộ Tài chính.
Vé số kiến thiết không chỉ là một hình thức giải trí mà còn là nguồn thu quan trọng cho ngân sách địa phương và sinh kế của hàng ngàn người bán vé số dạo. Việc giữ nguyên các công ty XSKT và số kỳ phát hành được xem là giải pháp hợp lý để duy trì sự ổn định và đáp ứng nhu cầu của người dân. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng vẫn phụ thuộc vào hướng dẫn từ Bộ Tài chính và kết quả thảo luận của Hội đồng XSKT miền Nam.
Bạn nghĩ sao về việc hợp nhất các công ty XSKT? Hãy chia sẻ ý kiến của bạn!